Ünsüzler ( Konsonlar )

Dilimizde yirmi bir ünsüz vardır :
b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z 
Ses yolundan çıkarken gırtlak, damak, dil, diş dudaklar gibi engellere çarparak oluşur. Bu  yüzden çıkış terlerine göre de isimlendirilir. Ses yolunda bir engele çarparak çıkan seslere konson ya da ünsüz ( sessiz ) adı verilir.

a. Çıkış Yerlerine Göre Ünsüzler : Ünsüzler ,ses yolundan çıkan havanın ses telleri, gırtlak,damak,dil,diş ve dudaklarda meydana getirdiği çarpmalarla oluşur. Ünsüzlerin her bir oluşumunda farklı organların görev aldığı görülmektedir. Bu açıdan ünsüzler şu şekillerde farklılık gösterir;

1. Dudak ünsüzleri              b, f, m, p, v
2. Diş ünsüzleri                   c, ç, d, j, n, s, ş, t, z
3. Damak ünsüzleri              g, ğ, k, l, r, y
4. Gırtlak ünsüzleri               h
5.  

b. Ses Yolundan Çıkışlarına Göre Ünsüzler :
1. Sert Ünsüzler : ç,f,h,k,p,s,ş,t
2. Yumuşak ünsüzler : b,c,d,g,ğ,j,l,m,n,r,v,y,z.

1. Patlamalı Sesler             p, t (b, d), ç k (c, g)
2. Geniz Konsonları            m - n 

Konsonlarla ilgili temel kurallar : 

 1 - İç Seste Ünlü Türemesi. 

 2 - n > m Benzeşmesi . 

Konsonlarla Alıştırmalar 

B C Ç D F G H J K L M N P R S Ş T V Y Z

*** 

b ünsüzü :patlayıcı,titreşimli,çift dudak sesi DEVAMI

c ünsüzü :patlayıcı,sızıcı,titreşimli,diş eti sesi DEVAMI

ç ünsüzü :patlayıcı,sızıcı titreşimsiz,diş eti sesi DEVAMI

d ünsüzü :patlayıcı,titreşimli,diş ardı sesi DEVAMI

f ünsüzü  :sızıcı,titreşimsiz,diş-dudak sesi DEVAMI

g ünsüzü  :sızıcı,titreşimli,sert ve yumuşak damak sesi

ğ ünsüzü  :sızıcı,titreşimli,yumuşak damak sesi

h ünsüzü  :sızıcı,titreşimsiz,gırtlak sesi

j ünsüzü   :sızıcı,titreşimli,diş eti-damak sesi

k ünsüzü  :patlayıcı,titreşimsiz,sert ve yumuşak damak sesi

l ünsüzü   :sızıcı,titreşimli,yan kapanmalı avurt sesi DEVAMI

m ünsüzü :patlayıcı,titreşimli,çift dudak ve geniz sesi

n ünsüzü  :patlayıcı,titreşimli,diş eti sesi

p ünsüzü : ötümsüz, çift dudak, süreksiz (patlayıcı), ağız DEVAMI

r ünsüzü  : sızıcı,titreşimli,sert damak (çarpmalı) sesi DEVAMI

s ünsüzü  :sızıcı,titreşimsiz,diş eti sesi DEVAMI

ş ünsüzü  :sızıcı,titreşimsiz,damak ve diş eti sesi DEVAMI

t ünsüzü   :patlayıcı,titreşimsiz,diş ardı sesi DEVAMI

v ünsüzü  :sızıcı,titreşimli,dudak-diş sesi

y ünsüzü  :sızıcı,titreşimli,damak sesi

z ünsüzü  :sızıcı,titreşimli,dil ucu-diş eti sesidir.