Diksyon Terimleri 1
Açık Hece : Sonunda ünlü bir harf olan, ünlü ile biten hece.
Akıcılık : Konuşurken ) ya da bir metin okurken hiç takılmadan, kolaylıkla söyleyebilme.
Artikülasyon : Konuşmayı sağlayan hareketlerin tümünü ifade eder. Sözcüklerin doğru ve anlaşılır şekilde çıkarılmasıdır. Ciğerlerden gelen havanın, ağız ve burundaki çeşitli nokta ve bölgelerde engellemeye uğrayarak ses olarak çıkması, telaffuz, artikülasyon.
Aşınma: Birleşik kelimelerde ilk kelimenin son hecesi ile ikinci kelimenin ilk hecesindeki ses benzerliğinin kaynaşması sonucu oluşur. ör. Pazar-ertesi = Pazartesi
Atlatma: Konuşma sırasında bazı sesleri ve heceleri söylememekten kaynaklanan bir konuşma kusuru.
Benzeşme: Bir kelimede bir sesin başka bir sesi kendisine benzetme etkisi. ör. yurt-daş > yurttaş, çarşanba > çarşamba, o + bir > öbür gibi.
Boğumlanma: Ciğerlerden gelen havanın, ağız ve burundaki çeşitli nokta ve bölgelerde engellemeye uğrayarak ses olarak çıkması sese biçim verilmesi.
Boğumlanma Bölgesi : Ünlü harfler söylenirken dilin toparlandığı bölgeye denir.
Boğumlanma Noktası : Ünsüz harfler söylenirken dilin veya dudakların dokunduğu ya da yaklaştığı noktaya denir.
Büyük Ünlü Uyumu : Sözcük içindeki ünlülerin kalın ve ince oluşları bakımından birbirlerine benzemesi kuralıdır.
Büzülme: Türkçede eklenme sırasında çeşitli durumlarda büzülmeler oluşur. ör. Ünlü ile biten eylemlere gelecek zaman eki eklendiğinde: başlayacak > başli:cak. Gelecek zaman ekinin kişi eki almış biçimlerinde farklı büzülmeler ortaya çıkabilir: yapacağım > yapıci:m, yapıca:m
Çıkak: Söyleniş yeri ya da noktası. Boğumlanma noktası.
Diftong : İki ünlünün aynı hecede yanyana gelmesi veya tek bir hece halinde birleşmesi. İkiz ünlü.
Diksiyon: Sesleri ve sözleri dilin kurallarına uygun olarak söyleme biçimi. Latince’de “dictio” ve “distus” kelimelerinden Fransızca’ya “diction” biçimden geçmiş olan bu sözcük, Fransızca’dan da dilimize okunduğu gibi “diksiyon” biçimden alınmıştır.
Diyafram: Göğüs ve karın boşluklarını birbirinden ayıran ince ve geniş kas. kiriş karışımı, bölme şeklinde, solunuma da yardımcı olan bir tek yassı kas.
Dudak Ünsüzü : Dudakların birbirine dokunmasıyla çift dudak vokalleri (b,m,p ) ya da alt dudağın üst dişlere dokunmasıyla oluşan diş dudak ( p,v ) vokallerine denir.
Duraklama: Anlam bozukluğuna vermemek için iki kelime arasında verilen durak. ör. Birinci geldi. Ör. Bir inci geldi.
Düşme: Kelimedeki bir veya birkaç sesin, dilin ses özelliklerinden kaynaklanan sebeplerle düşmesi olayıdır. ör. ısı+cak > sıcak., akıl-ı= aklı, ufak-cık = ufacık
Duygusal Anlatım : Duyguları ortaya çıkaran anlatım biçimi.
Diksiyon İletişim Hitabet Dersleri
***